ΚΑΛΑ ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΤΩΪΚΙΣΜΟ   Edelstein Ludwig, «Ο Στωϊκός Σοφός», Θεσσαλονίκη 2002, εκδόσεις «Θύραθεν», ΙSΒΝ 960-8097-12-6   Ένα βιβλίο προς απόκτηση, ένας γραπτός ύμνος για μία από τις σημαντικότερες Σχολές της πατρώας Φιλοσοφίας, τον Στωϊκισμό, εστιασμένο, κυρίως, στον βασικό βιοτικό στόχο του τελευταίου, τον λεγόμενο «Σοφό», ένα σχεδόν ανέφικτο ιδεώδες, που ωστόσο ορθώνεται ως ο υπέρτατος σκοπός του ανθρωπίνου βίου, ταυτόσημος με την τελεία ευδαιμονία. Στην ουσία του, το βιβλίο αυτό του βερολινέζου πανεπιστημιακού Ludwig Edelstein (1902 - 1965), διασώζει 4 πανεπιστημιακές διαλέξεις του («Ο Στωϊκός Σοφός», «Η στωϊκή αντίληψη για την Φύση», «Στωϊκή αυτοκριτική» και «Στωϊκός τρόπος ζωής»), στις οποίες αποσαφηνίζονται τα βαθιά νοήματα της διδασκαλίας των Στωϊκών, μέσα από την εξέλιξη της φιλοσοφικής τους Σχολής κατά την διάρκεια των 6 αιώνων ζωής της. Πρόκειται άλλωστε για έναν άνθρωπο ιδιαίτατα αφιερωμένο στην μελέτη της αρχαίας Ελληνικής Φιλοσοφίας και, κυρίως της συγκεκριμένης φιλοσοφικής θέσεως, αφού ο συγκεκριμένος εξέδωσε μετά του I. G. Kidd τα σωζόμενα του Ποσειδωνίου.  Μέσα σε αυτές τις 4 διαλέξεις του, ο Edelstein εξυμνεί τον «Σοφό», με πλήρη γνώση το πώς αυτός συλλαμβανόταν, ως ιδέα από τους φιλοσόφους της Στοάς, ως «κατώτερος μόνον από τον Δία, πλούσιος, ελεύθερος, τιμημένος, ωραίος, βασιλεύς των βασιλέων, ιδίως όταν χαίρει άκρας υγείας και δεν είναι κρυολογημένος», όπως με εξαιρετικό χιούμορ τον περιέγραψε ο Οράτιος στις «Επιστολές» του. Τυχεροί έκτοτε όλοι εκείνοι οι λίγοι που τους άγγιξε την ψυχή και τον νού η στωϊκή διδαχή, «το πιστεύω όλων των ανθρώπων που αγαπούν την Ελευθερία», όπως χαρακτηριστικά έγραψε ο M. Arnold και αναδημοσιεύει ο συγγραφέας.      Επικτήτου: Εγχειρίδιον, Αθήναι 2001, Ανοιχτή Πόλη, ISBN 970-7748-30-1   Επιτέλους, το «Εγχειρίδιον» του Ιεραπολίτου Επικτήτου, εκείνου του τιμημένου διδασκάλου της τελευταίας φάσεως της Στοάς, παραδίδεται στο νεοελληνικό αναγνωστικό κοινό σε μία διαφορετική απόδοση στη σύγχρονη γλώσσα, σε μία απόδοση δηλαδή που ως πρωταρχικό της καθήκον θεωρεί το να τιμήσει τον προγονικό φιλοσοφικό λόγο και δεν κακοποιεί την φιλοσοφική ορολογία, ούτε προσπαθεί να εκβιάσει χριστιανικά ή άλλα «συμπεράσματα» μέσα από την όλη διαδικασία, όπως κατ’ επανάληψη έχουμε δει να γίνεται σε «δύσκολα να πολεμηθούν» έργα της αρχαιοελληνικής Γραμματείας. Ο Βλάσης Γ. Ρασσιάς, πέραν του ενδιαφερόντος προλόγου του επάνω στο έργο του φιλοσόφου, αποδίδει στην πιο έγκυρη έως σήμερα νεοελληνική εκδοχή, τις διδαχές του Επικτήτου για έναν βίο ελεύθερο, λογικό, αυτάρκη και αξιοπρεπή και το όλο βιβλίο δεν σταματά εκεί τα όρια της ποιοτικής ιδιαιτερότητός του. Το αρχαίο κείμενο, δίδεται -για πρώτη φορά στα νεοελληνικά εκδοτικά δεδομένα- στην πραγματική προγονική μας γραφή, δηλαδή στην κεφαλαιογράμματη της κλασικής εποχής, φιλικής αρκετά στο μάτι καθώς εναλλάσσεται παράγραφο προς παράγραφο με τη νεοελληνική απόδοσή του.       Gourinat Jean Baptiste «Οι Στωϊκοί για την Ψυχή», Αθήναι 1999, Ινστιτούτο του Βιβλίου – Α. Καρδαμίτσα, ISBN 960-354-066-8    Μία περιεκτική και εξαιρετικώς ερμηνευτική επιτομή επάνω στο μεγάλο ζήτημα της ανθρωπίνης ψυχής, όπως με ριζοσπαστικό τρόπο ήλθε η Στοά να την ορίσει, σε αντίθεση με πολλά έως τις ημέρες μας ισχύοντα, όπως λ.χ. η φροϋδική διχοτόμηση ή η τριμερής της σχεδίαση από τον Πλατωνισμό. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό βιβλίο, μη ιδεολογικοποιημένο και μη ηθικοποιημένο, όπως έχουμε συνηθίσει να βομβαρδιζόμαστε από ανθρώπους που επιμένουν να προβάλλουν την σύγχρονη μυωπία τους στην προχριστιανική εποχή, καταλήγοντας να γεννούν και να εκθειάζουν τέρατα ή κελύφη κενά. Ο συγγραφέας αγγίζει το θέμα με εξαιρετική αντικειμενικότητα που καταλήγει σε σεβασμό και προσφέρει στον αρχαιογνώστη ή απλώς αρχαιόφιλο αναγνώστη μία αξιοπρεπέστατη εργασία επάνω στις βασικές θέσεις των Στωϊκών, όπως λ.χ. τα μέρη της ψυχής, την παραστατική λειτουργία και τη νοητική παράσταση, την λεγόμενη «συγκατάθεση» του «ηγεμονικού», την παρόρμηση και τα λεγόμενα «πάθη», την λογικότητα και τον συλλογισμό, για να καταλήξει σε 6σέλιδο συμπέρασμα της θεάσεώς τους, ως «ελευθέρωση της ψυχής». Ένα πολύ καλό βιβλίο που τιμά την σχετικώς πτωχή φιλοσοφική βιβλιογραφία στον ταλαίπωρο τόπο μας, στις «φιλοσοφικές» σχολές του οποίου υμνείται η ασχετοσύνη, η ασυναρτησία και η αλχημεία ιδεολογιών και θρησκειών που ελάχιστη σχέση έχουν με την φιλοσοφική πραγματικότητα. Η έκδοση συμπληρώνεται και με ένα πολύ χρήσιμο και ποιοτικό 29σέλιδο «λεξιλόγιο» στωϊκών φιλοσοφικών όρων, συνταχθέν από τον μεταφραστή του βιβλίου Κ. Ν. Πετρόπουλο.     Βλάσης Γ. Ρασσιάς «Θεοίς Συζήν. Εισαγωγή Στον Στωϊκισμό», Αθήναι 2001, Ανοιχτή Πόλη, ISBN 960-7748-25-5    Μία πρωτοποριακή εργασία επάνω στην σπουδαιοτέρα φιλοσοφική σχολή της Αρχαιότητος αναφορικώς με τον καθημερινό βίο και την έμπρακτο εφαρμογή της Αρετής. Ένα βιβλίο που δεν παραθέτει απλώς γνώσεις και λεπτομέρειες για να εντυπωσιάσει τον αναγνώστη, αλλά που, αντιθέτως, φιλοδοξεί ν’αποδειχθεί ένα απελευθερωτικό εργαλείο, ένα «εγχειρίδιον μυήσεως» του συγχρόνου ανθρώπου στην Σοφία και τον υπέροχο Τρόπο των αρίστων προγόνων, προς το «Κατά Φύσιν» και «Κατά Λόγον» Ζήν, προς την αταραξία και γαλήνη της Γνώσεως και της Λογικής.       Μάνος Ανδρέας, Η Ευδαιμονία ως Εύροια Βίου στην Πρώϊμη Στωϊκή Διανόηση, Αθήναι 1993, Βιβλιογονία, ISBN 960-7101-03-0 (επανέκδοση Αθήναι 2002, Ινστιτούτο του Βιβλίου – Α. Καρδαμίτσα)   Ένα πολύ καλό φιλοσοφικό βιβλίο. Με μεστή και κατανοητή γραφή, ο συγγραφεύς μελετά ποικιλοτρόπως την τελικότητα που αποτελεί η Ευδαιμονία, διερχόμενος μέσα από τον περί της ουσίας προβληματισμό, τη σχέση της με τη Γνώση και την Επιστήμη, τη συμμετοχή της Ειμαρμένης και της Προνοίας, τον ορισμό της ως “κατά Φύσιν ζήν” και τις σχέσεις της με την Αρετή, τον τρόπο του βίου, το Αγαθόν και την Ηδονή. Ένα βιβλίο ιδιαιτέρως σημαντικό, όταν μάλιστα έχει γραφεί από έναν επί μακρόν θητεύσαντα στα δυϊστικά ζητήματα της πλατωνικής, νεοπλατωνικής και αριστοτελικής Φιλοσοφίας, ο οποίος στο κλείσιμο των προλεγομένων του κοιτάζει την Στωϊκή Φιλοσοφία ως τον προάγγελο στη σύγχρονο ανθρωπότητα “των παρόντων και μελλοντικών πεπρομένων της”.