|
Λύσανδρος Σπούνερ
(Lysander Spooner, 19 Ιανουαρίου 1808 – 14 Μαϊου 1887). Αμερικανός ιντιβιντουαλιστής αναρχικός, πολιτικός φιλόσοφος, αγωνιστής για την κατάργηση της δουλείας και ριζοσπάστης συνταγματολόγος.
ΑΝΤΙ-ΒΙΒΛΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ Μετά από μέτρια επαγγελματική επιτυχία, λόγω του ότι πολλοί πελάτες απέφευγαν να του αναθέσουν υποθέσεις εξαιτίας των ριζοσπαστικών και αντι-βιβλικών ιδεών του, που τις εξέφραζε πλέον με τολμηρή πυκνή αρθρογραφία σε εφημερίδες ή έκδοση μπροσουρών (λ.χ. «Η Αθανασία του Ντεϊστή», «The Deist's Immortality», 1833, «Πραγματεία για την ευθύνη ενός ανθρώπου για την θρησκευτική πίστη του», «Essay on Man's Accountability for his Belief», 1934, «Απάντηση ενός Ντεϊστή στις υποτιθέμενες υπερφυσικές αποδείξεις του Χριστιανισμού», «A Deist's Reply to the Alleged Supernatural Evidences of Christianity», 1936), εργάστηκε για λίγο το 1936 ως τραπεζοϋπάλληλος, δοκίμασε κάποιες υπεράτυχες επενδύσεις στο Maumee Rapids και, σχεδόν πτωχός, επέστρεψε τελικά τον Ιούλιο του 1840 στο αγρόκτημα του πατέρα του στο Έηθολ, υιοθετώντας παράλληλα δίχως τον ελάχιστο ενδοιασμό τον ρόλο του «μοναδικού άθεου» της περιοχής, παρά το γεγονός ότι πάρα πολλοί συμμερίζονταν τις απόψεις του, όμως είχαν φόβο να τις εκφράσουν δημοσίως. ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Έχοντας περάσει τα πρώτα 4 χρόνια στο αγρόκτημα με ένα συνεχές ξεμασκάρεμα των υποκριτών συντοπιτών του και σφυροκόπημα των κληρικών και των θεολόγων, άρχισε το 1844 μία προσωπική εκστρατεία ενάντια στο κρατικό μονοπώλιο του πανάκριβου εκείνη την εποχή αμερικανικού ταχυδρομείου. Στα πλαίσια αυτής ακριβώς της εκστρατείας, εξέδωσε την μπροσούρα «Η αντισυνταγματικότητα των νόμων του Κογκρέσου που απαγορεύουν τα ιδιωτικά ταχυδρομεία» («The Unconstitutionality of the Laws of Congress Prohibiting Private Mails») και ίδρυσε δική του ταχυδρομική υπηρεσία (την «American Letter Mail Company», με τα δικά της μάλιστα γραμματόσημα), η οποία όμως κτυπήθηκε συστηματικά από το κατεστημένο και οδηγήθηκε πολύ σύντομα σε οικονομικό αδιέξοδο.
Τα αντι-δουλικά επιχειρήματα του Σπούνερ, ο οποίος επικεντρώθηκε στον αγώνα για την κατάργηση της δουλείας έως και το 1861, προσφέροντας μάλιστα δωρεάν τις νομικές του υπηρεσίες σε φυγάδες σκλάβους, υιοθετήθηκαν σχεδόν αμέσως από τον Γκέριτ Σμιθ (Gerrit Smith, 1797 - 1874) και το «Κόμμα της Ελευθερίας» («Liberty Party»), το οποίο τα υιοθέτησε στις επίσημες πολιτικές του θέσεις του 1848 (χρονιά κατά την οποία μετονομάστηκε σε «Free Soil Party»), αν και ο ίδιος ο Σπούνερ έθρεφε περιφρόνηση για αμφότερα, αφού στην δράση τους έβλεπε «φιλησυχία», «απολίθωση» και «δειλία». Tο 1850 ο Σπούνερ (που από το 1850 – 1855 συνήψε επίσης μία ατυχέστατη σχέση με μία καιροσκόπο δασκάλα, την Μαίρυ Μπουθ, Mary Booth) εξέδωσε το «Υπεράσπιση των φυγάδων σκλάβων» («Defence for Fugitive Slaves», 1850) και το 1858 το «Σχέδιο για την Κατάργηση της Δουλείας» («Plan for the Abolition of Slavery»), στο οποίο καλούσε ανοικτά σε ένοπλο ανταρτοπόλεμο κατά των δουλοκτητών του Νότου από μαύρους σκλάβους και μη δουλοκτήτες ελεύθερους λευκούς με την βοήθεια των «καταργητών» του Βορρά, όμως κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου κατήγγειλε ως υποκριτικό το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, τονίζοντας ότι πολεμούσε τον Νότο όχι για να καταργήσει την δουλεία, αλλά για να ενοποιήσει με την βία όλες τις πολιτείες για καθαρά οικονομικά οφέλη. ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ Αντιδρώντας στον πόλεμο, ο Σπούνερ εξέδωσε το 1867 και το 1870 τα δύο τεύχη του πιο φημισμένου κειμένου του, τού «Όχι προδοσία» («No Treason»), στο οποίο κατήγγειλε τις πολλαπλές παραβιάσεις του Συντάγματος από τους υποτιθέμενους θιασώτες του σε σημείο που να το καθιστούν τίποτε περισσότερο από μία ακυρωμένη σύμβαση, κατέθεσε μάλιστα και την άποψη ότι αυτή η σύμβαση δεν μπορεί να είναι δεσμευτική για πρόσωπα που δεν την έχουν αυτοπροσώπως υπογράψει. ΙΝΤΙΒΙΝΤΟΥΑΛΙΣΜΟΣ Τα χρόνια που ακολούθησαν, ο Σπούνερ συνεργάστηκε στενά με το περιοδικό «Ριζοσπαστική Επιθεώρηση» («Radical Review», 1877 – 1878) του Μπέντζαμιν Τάκερ (Benjamin Ricketson Tucker, 1854 – 1939), η οποία εν συνεχεία μεταμορφώθηκε στην αναρχική επιθεώρηση «Λίμπερτυ» («Ελευθερία», «Liberty», 1881 - 1908, που έφερε ως υπότιτλο την ρήση του Προυντόν πως η ελευθερία είναι «όχι η θυγατέρα, αλλά η μητέρα της ευταξίας»: «Not the Daughter But the Mother of Order»). Παράλληλα, άρχισε να υιοθετεί περισσότερο την προοπτική της Άμεσης Δράσης (με πιο χαρακτηριστικό κείμενό του το «Επανάσταση», «Revolution», 1880) σε βάρος της έως τότε πίστης του για αλλαγή της κοινωνίας μέσα από δικαστικές οδούς. Θρησκευτικά εκφραζόταν μέσω του Ντεϊσμού (είχε συγγράψει, όπως είδαμε παραπάνω, σε ηλικία μάλιστα μόλις 26 ετών το «Η Αθανασία του Ντεϊστή», «The Deist's Immortality») και κήρυσσε την θεωρία του «Φυσικού Νόμου» («Natural Law») ή της «Επιστήμης της Δικαιοσύνης» («Science of Justice»), σύμφωνα με την οποία αποτελεί έγκλημα η βλάβη ενάντια σε ανθρώπους ή ενάντια στην περιουσία τους, αλλά όχι οι υπόλοιπες υποτίθεται «παράνομες» πράξεις που παραβιάζουν τις διάφορες ανθρώπινες νομοθεσίες. Η ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΟΥ «ΝΕΣΤΟΡΑ» Ο Λύσανδρος Σπούνερ πέθανε σε ηλικία 79 ετών από ρευματοειδή πυρετό το μεσημέρι του Σαββάτου της 14ης Μαϊου 1887 στο γεμάτο από βιβλία, μπροσούρες και χειρόγραφα δωμάτιό του στην Myrtle Street αριθμός 109. Κηδεύτηκε με φροντίδα του Τάκερ, ο οποίος επίσης του αφιέρωσε στο τεύχος της 28ης Μαϊου του «Λίμπερτυ» ένα συγκινητικό αποχαιρετιστήριο κείμενο, το «Χάσαμε τον Νέστορά μας» («Our Nestor Taken From Us»). Βλάσης Γ. Ρασσιάς, 2007 KYPΙΟΤΕΡΗ ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ: 1833, «The Deist's Immortality» 1834, «An Essay on Man's Accountability For His Belief» 1836, «The Deist's Reply to the Alleged Supernatural Evidences of Christianity» 1843, «Constitutional Law Relative to Credit, Currency, and Banking» 1844, «The Unconstitutionality of the Laws of Congress, Prohibiting Private Mails» 1845, «The Unconstitutionality of Slavery» 1846, «Poverty, Its Illegal Causes and Legal Cure» 1849, «Who Caused the Reduction of Postage in 1845? » 1850, «A Defence for Fugitive Slaves» 1852, «Trial by Jury» 1860, «Address of the Free Constitutionalists to the People of the United States» 1860, «The Unconstitutionality of Slavery» 1861, «Α New System of Paper Currency» 1864, «A Letter to Charles Sumner» 1867, «No Treason», τεύχος 1 1870, «No Treason», τεύχος 2 1873, «A New Banking System: the Needful Capital for Rebuilding the Burnt District» 1875, «Vices Are Not Crimes: A Vindication of Moral Liberty» 1880, «Revolution» 1886, «A Letter to Grover Cleveland on his False Inaugural address, the Usurpation and Crimes of Lawmakers and Judges, and Consequent Poverty, Ignorance, and Servitude of the People» 1912 (μετά θάνατον), «Free Political Institutions: Their Nature, Essence, and Maintenance» ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Jensen Richard, «The Winning of the Midwest: Social and Political Conflicts, 1888–1896», εκδόσεις «University of Chicago Press», Chicago, 1971 Smith Η. George, «Lysander Spooner Reader», εκδόσεις «Fox & Wilkes», San Francisco, 1992 ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΕ: ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΨΥΧΕΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΨΥΧΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ" ΚΕΙΜΕΝΑ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ, ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ" (1980 - 1993) |
