Ζωρζ Κουτόν

(George – Αuguste «Aristide» Couthon, Orcet του Puy-de-Dome, 22 Δεκεμβρίου 1755 – Paris, 28 Ιουλίου 1794)

Γάλλος δικηγόρος, Ιακωβίνος «ροβεσπιεριστής» επαναστάτης, βουλευτής των «Ορεινών» και στέλεχος της επαναστατικής κυβέρνησης κατά την εποχή του «Τρόμου».



ΠΡΩΤΑ ΧΡΟΝΙΑ - ΣΠΟΥΔΕΣ

Γεννήθηκε στο χωριό Orcet του Puy-de-Dome, σπούδασε νομικά και άσκησε από το 1785 την δικηγορία στο Κλερμόν (Clermont). Το 1786 εντάχθηκε στην τοπική ελευθεροτεκτονική Στοά και την επόμενη χρονιά εξελέγη στο δημοτικό συμβούλιο της Auvergne, όμως από το 1788 έμεινε ανάπηρος στα πόδια μετά από μία σοβαρή ασθένεια (πιθανολογείται μηνιγγίτιδα) και υποχρεώθηκε έκτοτε να κυκλοφορεί επάνω σε ειδική αναπηρική καρέκλα, συνήθως με την βοήθεια της συζύγου του, η οποία τον υπεραγαπούσε.

ΠΡΟΣΧΩΡΗΣΗ ΣΤΟΥΣ «ΟΡΕΙΝΟΥΣ»

Με το ξέσπασμα της Γαλλικής Επανάστασης, ο Κουτόν δημοσίευσε την κωμωδία του «L’ Aristocrate converti», με την οποία εξέφραζε απόψεις φιλελεύθερες, υπέρ μίας συνταγματικής μοναρχίας και το 1791, όντας πολύ δημοφιλής στον λαό του Κλερμόν για την ευθυκρισία του, την καλωσύνη του και την αφοσίωση στην οικογένειά του, διορίστηκε πρόεδρος του τοπικού δικαστηρίου. Αναγνωριζόμενος σχεδόν από όλους ως τίμιος και αγνός άνθρωπος, εξελέγη στην Εθνοσυνέλευση το 1791 και στην Συμβατική Εθνοσυνέλευση τον Σεπτέμβριο του 1792 και στην πρώτη κράτησε απόσταση από την αριστερά πτέρυγα, από φόβο μην ενοχλήσει εκείνους που τον ψήφισαν.

Μετά όμως την επίσημη σύλληψη του Λουδοβίκου στις 13 Αυγούστου 1792 συμπαρατάχθηκε οριστικά με τους «Ορεινούς» («Montagnards») και τον Ροβεσπιέρο (Maximilien Francois Marie Isidore de Robespierre, 1758 – 1794), με τις απόψεις του οποίου συμφωνούσε πλήρως (όχι μόνο με τις πολιτικές για μια «δημοκρατία της Πολιτικής Αρετής», αλλά και με τις θρησκευτικές για πολιτική λατρεία μιας απρόσωπης θεότητας που ονομάζεται «Υπέρτατο Ον», «L’ Etre Supreme»), ενώ μαζί με τον ομοϊδεάτη του Μονεστιέ (Jean – Baptiste - Benoit Monestier, 1745 - 1820), οργάνωσε την τοπική «Λέσχη των Ιακωβίνων» στο Κλερμόν.

«ΡΟΒΕΣΠΙΕΡΙΣΤΗΣ»

Στην σχετική ψηφοφορία στην Συμβατική (Ιανουάριος του 1793) ψήφισε υπέρ της καρατόμησης του έκπτωτου βασιλιά, ζήτησε πρώτος τον Μάϊο του 1793 την σύλληψη των 22 προγραμμένων Γιρονδίνων, ενώ κατά την περίοδο Ιούνιος 1793 – Ιούλιος 1794 συμμετείχε μαζί με τους Ροβεσπιέρο και Σαιν Ζυστ στην περίφημη «τριανδρία», που κατηύθυνε την λεγόμενη «πολιτική της Τρομοκρατίας», η οποία υπήρξε αποτέλεσμα δικής του εισήγησης.

Όντας από την 1η Ιουνίου 1793 μέλος της «Επιτροπής Κοινής Σωτηρίας» («Comite de Salut Public»), στα τέλη του Αυγούστου, παρά την αναπηρία του, ηγήθηκε 60.000 μαχητών που ο ίδιος είχε συγκεντρώσει από το τμήμα Puy-de-Dome ενάντια στην υπό τους αντεπαναστάτες Λυών (Lyons). Κατέλαβε την πόλη στις 9 Οκτωβρίου 1793 (18 Βεντεμιαίρ του έτους 2), αλλά παρά το ότι η Συμβατική είχε ψηφίσει για την καταστροφή της, ο Κουτόν δεν εφάρμοσε τις οδηγίες και επέδειξε επιείκεια κατά την τιμωρία των αντεπαναστατών εκτελώντας ελάχιστους ηγέτες τους και γκρεμίζοντας μόνο μερικά σπίτια αριστοκρατών. Οι αντεπαναστάτες δεν γλίτωσαν ωστόσο, καθώς στις 3 Νοεμβρίου ο επιεικής Κουτόν, που είχε υιοθετήσει και το όνομα «Αριστείδης» («Aristide»), αντικαταστάθηκε από τους εξτρεμιστές Κολλό Ντ’ Ερμπουά (Jean – Marie - Collot d’ Herbois, 1750 - 1796) και Ζοζέφ Φουσέ (Joseph Fouche, 1759 - 1820), οι οποίοι επί 4 περίπου μήνες προχώρησαν σε αυστηρότατη τιμωρία των ενόχων.


Ο Κουτόν, που στα τέλη του Δεκεμβρίου θήτευσε πρόεδρος της Συμβατικής και επίσης στις 8 Φεβρουαρίου 1794 πίεσε εντονότατα την Συμβατική και την έπεισε να ανακαλέσει λόγω εξτρεμισμού τον εντεταλμένο αντιπρόσωπό της «αποχριστιανιστή» Σαρλ – Κλωντ Ζαβόγκ (Charles – Claude Javogues, 1759 – 1796), θεωρήθηκε πάντως υπεύθυνος για την εξόντωση της φράξιας των εξτρεμιστών «Εμπεριστών» τον Μάρτιο του 1794 και την ψήφιση του «νόμου της 22ας Πραιριάλ» (10ης Ιουνίου 1794), με τον οποίο αφαιρείτο εφεξής από τους κατηγορούμενους αντεπαναστάτες το δικαίωμα υπεράσπισης.

ΣΥΛΛΗΨΗ ΚΑΙ ΚΑΡΑΤΟΜΗΣΗ

Κατά τις κρίσιμες ημέρες που εξυφαινόταν η «θερμιδοριανή συνομωσία», ο Κουτόν επέδειξε ψυχραιμία και θάρρος και ανέβαλε μάλιστα ένα ταξίδι του στην Auvergne, ώστε να μπορεί, όπως ο ίδιος έγραψε, «είτε να θριαμβεύσει στο πλευρό του Ροβεσπιέρου και της Ελευθερίας, είτε να πεθάνει μαζί τους». Συνελήφθηκε μέσα στην Συμβατική μαζί με τον Μαξιμιλιανό Ροβεσπιέρο και τρεις ακόμα ομοϊδεάτες τους (Αυγουστίνο Ροβεσπιέρο, Σαιν Ζυστ και Λεμπά) στις 27 Ιουλίου 1794 (9 Θερμιδόρ, του έτους 2), απελευθερώθηκαν από τον Κοφινάλ και προσπάθησαν μαζί με την «Κομμούνα» να αντισταθούν στους πραξικοπηματίες από το Δημαρχείο (Hotel de Ville).


Ο Κουτόν συνελήφθη ξανά τις πρώτες πρωϊνές ώρες της 10ης Θερμιδόρ κατά την επίθεση των στρατευμάτων της Συμβατικής ενάντια στο Δημαρχείο, αφού πρώτα, όπως και οι άλλοι αντιστεκόμενοι, κηρύχθηκε «εκτός νόμου» με διάταγμα των πραξικοπηματιών. Ανήμπορος να τρέξει, σύρθηκε μέχρι τις πέτρινες εσωτερκές σκάλες του κτιρίου και γκρεμίστηκε από εκεί τραυματίζοντας το κεφάλι του, ενώ επίσης προσπάθησε να καρφωθεί με έναν μικρό χαρτοκόπτη την ώρα που τον περισυνέλεγαν οι πραξικοπηματίες.

Αφού πέρασε από πάμπολλους εξευτελισμούς από τους πραξικοπηματίες, οι οποίοι έδειξαν ιδιαίτερο μίσος σε έναν άνθρωπο που είχε παρά την αναπηρία του το σθένος να είναι αγωνιστής, καρατομήθηκε λίγο μετά το ξημέρωμα της ίδιας ημέρας σε ηλικία 39 ετών, αφήνοντας ορφανά δύο ανήλικα αγόρια, που για να επιβιώσουν άλλαξαν το επώνυμό τους με εκείνο της μητέρας τους (Brunel) – ο 6χρονος τότε Αντουάν θα ξαναπάρει αργότερα το πατρικό επώνυμο ως Antoine Couthon (1787 – 1867). Το σώμα του Ζωρζ Κουτόν ρίχτηκε στον ίδιο ασβεστόλακκο του νεκροταφείου του Ερανσί (Errancis) που εξαφάνισε και τα άλλα σώματα των καρατομηθένων «ροβεσπιεριστών».

Βλάσης Γ. Ρασσιάς, 2007


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Δημήτρης Χρ. Δαούλας, «Γενική Ιστορία του Σοσιαλισμού και των Κοινωνικών Αγώνων», Αθήνα 1978
Patrice Higonnet, «Goodness Beyond Virtue: Jacobins during the French Revolution», Cambridge, 1998
Michael L. Kennedy, «The Jacobin Clubs in the French Revolution 1793 – 1795», Princeton, 2000
Wilfred Β. Kerr, «The Reign of Terror, 1793 - 1794», Toronto, 1927
Alain Lienard ed., «Theorie Politique», Paris, 1976
Stanley Loomis, «Paris in the Terror. June 1793 – July 1794», New York, 1964
R. R. Palmer, «Twelve who Ruled. The Year of the Terror in the French Revolution», Princeton, 1941 
Βλάσης Γ. Ρασσιάς, «Λαιμητόμος Αρετή», Αθήνα, 2007







 

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΕ: 

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΨΥΧΕΣ 

ΣΥΓΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΨΥΧΕΣ 

ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ" 

ΚΕΙΜΕΝΑ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ, ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ 

ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ" (1980 - 1993) 

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ