|
Πιερ Κλαστρ (Pierre
Clastres, 1934 - 1977)
Γάλλος πολιτικός στοχαστής και αντιεξουσιαστής εθνολόγος (για τον ίδιον, όλοι οι εθνολόγοι υποχρεούνται να είναι πρωτίστως πολιτικοί στοχαστές).
εισάγοντας την «μετά Levi – Strauss εποχή» στην γαλλική ανθρωπολογία, ανοίγοντας δρόμο για αυτό που θα αποτελέσει την λεγόμενη «Πολιτική Ανθρωπολογία» («Political Anthropology», «Anthropologie Politique», «Antropologia Politica»). ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΤΗΣ ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΗΣ ΕΘΝΟΛΟΓΙΑΣ Ο Κλαστρ απέρριπτε ωστόσο και την οικονομιστική και ιδεολογικοποιημένη προσέγγιση των λεγόμενων «πρωτόγονων» κοινωνιών από τους μαρξιστές εθνολόγους, συνυπογράφοντας με τον συμπατριώτη του εθνολόγο Ζακ Λιζώ (Jacques Lizot, συγγραφέα το 1976 του «The Yanomami in the Face of Ethnocide», που έζησε πάνω από δύο δεκαετίες ανάμεσα στους Γιανομάμι) και τον αμερικανό ανθρωπολόγο Mάρσαλ Σάλινς (Marshal David Sahlins, συγγραφέα το 1960 του «Evolution and Culture») ότι η ουσιαστική λειτουργία των «πρωτόγονων κοινωνιών» έγκειται στην αντι–παραγωγή (οι κοινωνίες που υποτιμούνται από την χριστιανική δυτική αντίληψη ως «πρωτόγονες» δεν είναι οικονομικά φτωχές, αλλ’ αντιθέτως πολύ πλούσιες σε αγαθά και σε ελεύθερο χρόνο - κάτι που λείπει από τις υποτιθέμενες «προηγμένες» καπιταλιστικές κοινωνίες και οικονομίες). ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΘΡΩΠΟΛΟΓΙΑ Δημοσίευσε διάφορα κείμενά του σε γαλλικά έντυπα και το 1972 την ολοκληρωμένη εθνογραφική του εργασία με τίτλο «Χρονικό των Guayaki» («Chronique des Indiens Guayaki») επάνω στην αυθεντικά πρωτόγονη, μικρή και μυστηριακή ινδιάνικη φυλή Ache (Αχέ) της Παραγουάης, η οποία είχε πλήρη άγνοια της γεωργίας. Όπως έγραψε ο Μιγκουέλ Αμπενσούρ (Miguel Abensour, μέλος μαζί με τον Κλαστρ της συντακτικής επιτροπής του περιοδικού «Libre»), ο Κλαστρ υπήρξε «ο κατ’ εξοχήν εθνολόγος της επιτόπιας έρευνας… ο ίδιος άλλωστε, στα μαθήματά του στην Σχολή Ανωτάτων Σπουδών του Παρισιού, επέμενε πάντοτε ότι η επιτόπια έρευνα είναι απολύτως αναγκαία για την επιστήμη της Εθνολογίας».
ΠΡΟΩΡΟ ΤΕΛΟΣ Ο Κλάστρ έφυγε πρόωρα από την ζωή το 1977, σκοτωμένος σε ένα αεροπορικό δυστύχημα σε ηλικία μόλις 43 ετών. Οι συνεργάτες του στο περιοδικό «Libre» έγραψαν, ανάμεσα σε άλλα, στην νεκρολογία του: «Το έργο του υπάρχει και θα πάρει τον δρόμο του. Για να κρατήσουμε όμως τον ίδιο ζωντανό ανάμεσά μας, πρέπει να θυμόμαστε πάντοτε ποια ήσαν τα στοιχεία αυτού ακριβώς του έργου που μας έσπρωξαν στο να το αγαπήσουμε. Ήσαν η περιφρόνηση για τους σπουδαιοφανείς και τους φλύαρους, η μεγάλη αγάπη για κάθε προσπάθεια αυθεντικής έκφρασης, τα συνεχή αστεία αλλά και η συχνή οργή ενάντια στην καταπίεση και την απάτη, η σταθερή απόσταση του είρωνα αλλά και η δίχως άχρηστα λόγια κραταιά παρουσία της φιλίας. Ήσαν επίσης η αδιαφορία για τις εκάστοτε μόδες, η περιφρόνηση για την βιβλιογραφική εμμονή, το μεγαλείο της μοναχικής προσπάθειας. Τότε μόνο θα συναντάμε ξανά και ξανά την φιγούρα αυτού του ειρωνικού και μυστηριακού περπατητή να ξεπροβάλλει από την επόμενη γωνία». Βλάσης Ρασσιάς, 2008, διορθ. 2009 ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ: «Chronique des Indiens Guayaki», 1972 «Le Grand Parler. Mythes et chants sacres des Indiens Guarani», 1974 «De quoi rient les Indiens», 1967 «La societe contre l’ Etat. Recherches d’anthropologie politique», 1974 (στα ελληνικά: «Η κοινωνία ενάντια στο Κράτος», εκδόσεις «Αλεξάνδρεια», Αθήνα, 1992) «La Boetie et la question du politique» (μαζί με τον Claude Lefort), Paris, 1976 «Malheur du guerrier sauvage», 1977 «Archeologie de la violence» στο περιοδικό «Libre», τεύχος 1, 1977 (στα ελληνικά: «Αρχαιολογία της Βίας», εκδόσεις «Έρασμος», Αθήνα, 1994) «Les marxistes et leur anthropologie», 1978 (μετά θάνατον) «Recherches d' Anthropologie Politique», Paris, 1980 (μετά θάνατον) ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΕ: ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΨΥΧΕΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΣ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΨΥΧΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ "ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ" ΚΕΙΜΕΝΑ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ, ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ "ΑΝΟΙΧΤΗ ΠΟΛΗ" (1980 - 1993)
|
